Co roku 14 czerwca na całym świecie obchodzony jest Światowy Dzień Krwiodawcy. Jest to dzień urodzin Karla Landsteinera, który w 1901 r. wyróżnił trzy grupy krwi A i B oraz 0. Ten austriacki profesor i lekarz w 1930 roku za swoje odkrycie otrzymał Nagrodę Nobla. W 1937r. wraz z Alexandrem Wienerem odkrył czynnik Rh.
Gospodarzem Światowego Dnia Krwiodawcy w 2017 roku był Wietnam i Narodowy Instytut Hematologii i Transfuzjologii (NIHBT). Oficjalne obchody odbyły się w Hanoi, 14 czerwca 2017.
W 2017 roku Światowy Dzień Krwiodawcy poświęcony jest oddawaniu krwi w nagłych przypadkach: wypadkach, klęskach, katastrofach, jak również konfliktach zbrojnych. Hasło tegorocznej kampanii brzmi: „Co możesz zrobić?” z wtórnym przesłaniem „Oddaj krew. Oddaj ją teraz. Oddawaj ją regularnie”. Kampania przygotowana przez Międzynarodową Organizacje Zdrowia podkreśla rolę, jaką każda osoba może odegrać pomagając innym w sytuacji awaryjnej, przekazując cenny dar jakim jest krew. Podkreśla również fakt jak ważne jest regularne oddawania krwi, tak aby jej zapas był wystarczający, gdy pojawi się sytuacja wyjątkowa. Tegoroczna kampania ma na celu również zachęcenie wszystkich do oddawania krwi a przez to udzielenie wsparcia dla służb ratunkowych, zwiększenie świadomości opinii publicznej o potrzebie oddawania krwi regularnie przez cały rok w celu utrzymania odpowiednich zapasów i osiągnięcia krajowej samowystarczalności w krew oraz podziękowanie osobom, które regularnie oddają krew i zachęcanie młodych ludzi do rozpoczęcia przygody z krwiodawstwem.
Krew to życiodajny płyn, zwany też darem życia, podawany chorym, którzy stracili go w wyniku wypadku lub operacji; jest ważnym elementem leczenia zarówno dla planowanych zabiegów jak i pilnych sytuacji, jest również niezbędna w leczeniu rannych poszkodowanych podczas wszelkiego rodzaju katastrof (klęsk żywiołowych, wypadków, konfliktów zbrojnych itp.) oraz odgrywa istotną rolę w kontekście ratowania życia matek oraz opieki okołoporodowej.
Kto może oddawać krew?
Krwiodawcą może zostać każda zdrowa i pełnoletnia osoba, która waży minimum 50 kg i nie ukończyła 60. roku życia (dawcy pierwszorazowi).
Do punktu poboru krwi należy przyjść z dokumentem potwierdzającym tożsamość i zawierającym numer PESEL (dowód osobisty, legitymacja studencka, prawo jazdy, paszport). Ponadto, osoby, które wcześniej oddawały krew, powinny zabrać ze sobą legitymację Honorowego Dawcy Krwi.
Kto nie może oddawać krwi?
Zdyskwalifikowane są osoby:
- które chorowały na wirusowe zapalenie wątroby;
- nosiciele wirusa HIV i chorzy na AIDS;
- narkomani;
- utrzymujące kontakty seksualne z wieloma partnerami bądź partnerkami;
- pracujące na oddziałach chorób zakaźnych;
- u których stwierdzono: wady serca, chorobę niedokrwienną serca, stan po zawale serca, zaburzenia rytmu, zapalenie serca, niewydolność krążenia;
- z chorobami naczyń krwionośnych: miażdżycą znacznego stopnia, stanem po udarze mózgu, chorobami tętnic, nawracającym zapaleniem żył;
- z chorobami układu oddechowego: zapaleniem oskrzeli, czynną astmą oskrzelową, czynną gruźlica;
- u których stwierdzono choroby układu pokarmowego: przewlekłe biegunki, choroby wątroby, stan po resekcji żołądka;
- z chorobami układu moczowego i płciowego (z wyjątkiem kamicy nerkowej);
- chorzy na padaczkę, nerwicę wegetatywną, choroby psychiczne, organiczne choroby układu nerwowego;
- u których występują nawracające omdlenia bądź napady drgawkowe;
- chorujące na jaskrę;
- chorujące na przewlekłe choroby skóry (aktywne bądź nawracające);
- cierpiące na choroby układu immunologicznego;
- które są uodparniane krwinkami czerwonymi;
- u których stwierdzono obecność we krwi przeciwciał o istotnym znaczeniu klinicznym;
- cierpią na choroby gruczołów dokrewnych i zaburzenia przemiany materii: nadczynność i niedoczynność tarczycy, chorobę Cushinga, cukrzycę, dnę moczanową, chorobę Gravesa i Basedowa itp.;
- chorujące na nowotwory;
- z chorobami układowymi;
- z nabytą lub wrodzoną kiłą;
- cierpiący na choroby tropikalne, gąbczaste zwyrodnienie mózgu;
- chorujące na hemofilię.
Przygotowanie i oddanie krwi
Do stacji krwiodawstwa należy przyjść wypoczętym, wyspanym i po lekkostrawnym posiłku. W ciągu 24 godzin przed oddaniem krwi trzeba wypić minimum 2 litry płynów. Przed pobraniem krwi nie wolno pić alkoholu (minimum przez 24 godziny). W punkcie poboru odbywa się także badanie lekarskie, a osoba chętna do oddania krwi musi wypełnić kwestionariusz. Mężczyźni mogą oddać krew do 6 razy w roku, kobiety 4 razy w roku. Każda osoba, która odda krew, otrzymuje posiłek regeneracyjny, zwolnienie z pracy na dzień, w którym oddała krew, a także bezpłatne wyniki badań, w tym: grupę krwi, morfologię oraz oznaczenie obecności markerów chorób zakaźnych przenoszonych przez krew (kiła, wirus HIV, WZW B i C).
Przywileje Honorowych Dawców Krwi
Każdy honorowy dawca krwi, który oddał przynajmniej 6 (mężczyźni) lub 5 (kobiety) litrów krwi, otrzymuje tytuł „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” i może korzystać z różnego rodzaju przywilejów. Wśród nich m.in.:
- bezpłatne zaopatrzenie w leki podstawowe i uzupełniające do wysokości urzędowych limitów cen;
- korzystanie poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej;
- zniżki i ulgi w schroniskach, hotelach, sklepach i punktach usługowych oraz w przejazdach komunikacją publiczną.
Szerzej na: https://krwiodawcy.org
Źródło: strony internetowe WHO i Medycyny Praktycznej
