W 218 roku Poradnia Pulmonologiczna Dla Dzieci Specjalistycznej Przychodni Lekarskiej „INTERPED” realizowała IV-tą edycję Programu Miasta Częstochowy nt. „Profilaktyka i wczesna diagnostyka astmy, chorób alergicznych u dzieci, mieszkańców Częstochowy na lata 2014-2018”.
Program profilaktyczny skierowany do uczniów klas I-VI częstochowskich szkół podstawowych był zrealizowany w latach 2015-2018 i miał na celu pomoc rodzicom we wczesnym rozpoznaniu astmy i innych chorób alergicznych oraz poprawę jakości życia dzieci cierpiących na te schorzenia. Program uzupełniał porady specjalistyczne i diagnostykę alergologiczną oferowaną w poradniach alergologicznych dla dzieci i pulmonologicznych dla dzieci w ramach ambulatoryjnej opieki specjalistycznej Narodowego Funduszu Zdrowia. Na szczególną uwagę zasługuje ta część Programu, która promowała różne formy prewencji obejmujące m.in. promocję wiedzy na temat alergii, edukację otoczenia uczniów, dążenie do tworzenia przyjaznego środowiska szkolnego oraz powszechną aktywność fizyczną dzieci i młodzieży. Edukacja pacjenta i jego otoczenia stanowi bowiem istotny element leczenia. Jej celem jest m.in.: przekazanie niezbędnej wiedzy o zdrowiu i warunkach jego utrzymania, przeciwdziałanie chorobie i pogłębienie wiedzy na temat choroby, sposobów zapobiegania objawom i radzenia sobie z jej skutkami. Dla potrzeb Programu Koordynator zadoptował myśl pisarza Jeffery Deaver (Im więcej wiesz, tym większą masz kontrolę):
„Im więcej wie otoczenie ucznia tym lżej i bezpieczniej choruje dziecko”.
Jednym z celów Programu było zwiększenie dostępności do opieki specjalistycznej i diagnostycznej dzieciom chorych na choroby alergiczne. W ramach Programu beneficjenci (rodzice/opiekunowie prawni) wypełniali online (https//www.interped.pl) Ankiety przesiewowe oparte na międzynarodowej ankiecie ISAAC – I Etap. Na podstawie wypełnionej Ankiety (wywiadu alergologicznego) lekarz podejmował decyzję o zakwalifikowaniu dziecka do II Etapu konsultacyjno-diagnostycznego. W części konsultacyjno-diagnostycznej lekarz specjalista pulmonolog przeprowadzał diagnostykę w kierunku astmy i innych chorób alergicznych na podstawie:
- dwukrotnej konsultacji (wstępnej i podsumowującej)
- testów skórnych (prick test) inhalacyjnych lub pokarmowych
- badania spirometrycznego z próbą rozkurczową,
- wysokospecjalistycznego badania poziomu tlenku azotu w wydychanym powietrzu (FeNO) – diagnostyka astmy i kaszlu
- badania poziomu IgE sp. w koniecznych przypadkach.
Opiekunowie prawni otrzymywali informację dla lekarza POZ o przeprowadzonym postępowaniu diagnostycznym (z wynikami badań) i propozycją dalszego postępowania z dzieckiem. Program był realizowany przez okres około sześciu miesięcy w roku. W ciągu czterech lat realizacji do Programu zgłoszono (przez złożenie Ankiety) 1123 dzieci. W II etapie konsultacyjno-diagnostycznym udzielono 818 świadczeń – 73% zgłoszonych dzieci a 573 uczniów skierowano do dalszego leczenia w poradniach specjalistycznych – 66% diagnozowanych w II-im Etapie.
W ramach Programu nt.„Profilaktyka i wczesna diagnostyka astmy, chorób alergicznych u dzieci, mieszkańców Częstochowy na lata 2014-2018” były organizowane Otwarte Konferencje Edukacyjne, do udziału w których zapraszano nauczycieli, pielęgniarki szkolne oraz rodziców. Zaproszenie również przyjmowali przedstawiciele Urzędu Wojewódzkiego, Urzędu Marszałkowskiego, ŚOW NFZ oraz Urzędu Miasta Częstochowy. Konferencje otwierał zawsze Zastępca Prezydenta Miasta Częstochowy Pan Andrzej Szewiński.
Tematem wiodącym Konferencji Edukacyjnej w 2018 roku był SMOG i jego oddziaływanie na dzieci chorych na astmę. Do udziału w IV Konferencji Edukacyjnej przyjęli od organizatora zaproszenie i wygłosili wykłady:
- prof. dr hab. inż. Izabela MAJCHRZAK-KUCĘBA Dyrektor Instytutu Zaawansowanych Technologii Energetycznych Wydział Infrastruktury i Środowiska Politechniki Częstochowskiej – „Pojęcie, odmiany i znaczenie SMOGU „,
- prof. zw. dr hab.n.med. Radosław Gawlik – Konsultant Wojewódzki z Dziedziny Alergologii, Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Alergologii i Immunologii Klinicznej ŚUM w Katowicach – „Oddziaływanie SMOGU na zdrowie dzieci chorych na astmę i alergię”
- Kordynator Programu lek.Leszek Cichoń w swoim wykładzie omówił – „Znaczenie edukacji o astmie i chorobach alergicznych dla personelu szkoły„.
W latach 2015-2017 w czasie kolejnych edycji Konferencji Edukacyjnych tematami wiodącymi były: problemy chorych na astmę i alergie w szkole, alergia pokarmowa, leczenie wziewne chorych na astmę a zaproszeni goście wygłosili wykłady:
- prof. dr hab.n.med. Radosław Gawlik, Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Alergologii i Immunologii Klinicznej ŚUM w Katowicach: „Sprawmy aby astma i alergia dla dzieci i ich rodzin nie były problemem”, „Aktywnie z astmą, jak z astmatyka uczynić zawodnika?”, „Astma, problemem uczniów aktywnych fizycznie”.
- dr n.med Barbara Rymarczyk, Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Alergologii i Immunologii Klinicznej ŚUM w Katowicach: „Alergia pokarmowa u dzieci: różne objawy, jedna przyczyna”.
- dr n.med. Małgorzata Rusek, Klinika Ogólnopediatryczna i Poradnia Alergologiczna SPSK nr 1 w Zabrzu, ŚUM w Katowicach. „Terapia wziewna w wieku szkolnym”.
Uczestnicy Konferencji dyskutowali na temat jak ma wyglądać współpraca zespołu pielęgniarka szkolna, nauczyciele i rodzice oraz jak ma być realizowana prawidłowo koordynowana opieka zdrowotna nad uczniem chorym na astmę i alergię. Działania edukacyjne były skierowane również bezpośrednio do pielęgniarek szkolnych Spotkania Edukacyjne nt „Działanie i zastosowanie adrenaliny” (mgr piel. Katarzyna Rudzka, Szpital Miejski w Gliwicach, Centrum Medicower w Gliwicach, lek.Leszek Cichoń Poradnia Szybkiej Diagnostyki Astmy i Alergii SPL INTERPED w Częstochowie) i nt. „Co to jest Astma?” oraz do rodziców spotkania edukacyjne w szkołach nt. „Co to jest Astma” (lek.Leszek Cichoń).
Otwierając IV Konferencję Edukacyjną w 2018 roku Zastępca Prezydenta Miasta Częstochowy Andrzej Szewiński przekazał informację, że Rada Miasta Częstochowy podjęła uchwałę o finansowaniu i przedłużeniu Programu „Profilaktyka i wczesna diagnostyka astmy, chorób alergicznych u dzieci, mieszkańców Częstochowy na lata 2014-2018” na lata 2019-021.